Geneza i filozofia judo

Mistrz powiedział: Człowiek
może rozwinąć swą doskonałość,
lecz bez jego starań ona sama
nie może uczynić go doskonałym.
( Dialogi konfucjańskie)

Judo to sport wywodzący się z Japonii, kraju Kwitnącej Wiśni. Sport ten jest udoskonaloną formą walki, wywodzącą się z tradycji ju jutsu, która była uprawiana przed wiekami. Słowo judo oznacza, ,, łagodną drogę''. Judo jest słowem składającym się z dwóch znaków mianowicie ju oraz do. Ju oznacza łagodność, ustępliwość. Do droga, sposób samodoskonalenia się na dwóch płaszczyznach: fizycznym i mentalnym.

​

Twórcą ,,łagodnej drogi” jest Jigoro Kano urodzony w 1860 roku. Początkowo Kano pobierał lekcje w szkole ju jutsu pod okiem najlepszych mistrzów tej dyscypliny. Pozwoliło mu to na pogłębienie i usystematyzowanie wszystkich elementów tej walki. Kano postanowił pozbyć się elementów zagrażających zdrowiu i życiu przeciwnika. W 1882 roku 22 letni Jigoro pokazał nowo stworzoną przez siebie dyscyplinę sportu jaką było judo. W tym samym roku powstaje też pierwsza szkoła judo, która to znajdowała się w Tokio. W 1883 roku działalność szkoły Jigoro Kano została sformalizowana.

​

Od samego początku nowego systemu walki zwolennicy tej dyscypliny bardzo często musieli udowadniać przewagę judo nad ju juitsu. Słynna konfrontacja mająca miejsce w 1886 roku pomiędzy uczniami Kano, a mistrzami ju jitsu ostatecznie ustaliła przewagę łagodnej drogi. Rok później, bo w 1887 roku zostały zdefiniowane ostatecznie zasady techniczne judo. Strona wychowawcza łagodnej drogi i aspekty filozoficzne stopniowo rozwijały się i ostateczną formę przybrały w 1992 roku

​

W judo wyróżniamy 3 fundamentalne zasady:

• 1. Ju ,, Ustąp a zwyciężysz’’, zasada mówi o tym, aby umiejętnie wykorzystać siłę mocniejszego przeciwnika. Jigoro Kano tłumaczył tę zasadę następująco: ,,Przypuśćmy, że siłę człowieka oceniamy w jednostkach od 1 do 10. Np. siła mojego przeciwnika równa się 10 jednostkom, moja siła - 7 jednostkom. Z tego wynika, że gdybym nawet użył całej swojej siły przeciwko sile przeciwnika, to mierząc siłę przeciwko sile musiałbym przegrać. Jednak, gdy zamiast przeciwdziałać mu swoją siłą, ustąpię mu na tyle by nie stracić równowagi, wówczas przeciwnik nie przygotowany na taki manewr pochyli się w przód i straci równowagę. W tym położeniu jest on zdecydowanie słabszy (nie ze względu na swoją siłę fizyczną, lecz niedogodną pozycję) i jego siła przeciwko mojej wynosi dajmy na to 3 jednostki, zamiast normalnych 10. Ja natomiast utrzymuję równowagę i posiadam siłę 7 jednostek. W tym momencie mogę pokonać przeciwnika, używając do tego połowy swojej siły, tj. 3,5 jednostki. Sytuacja ta pozwoli mi na zachowanie drugiej połowy siły do innych celów”.

• 2. Seiryoku-zenyo ,,Maksimum skuteczności przy minimum wysiłku’’ zasada ta jest ściśle powiązana z zasadą ju. Mówi o tym, aby obrać właściwą technikę do określonych sytuacji. Stosując tą zasadę oszczędza się energię.

• 3. Jita- kyoei ,,Wzajemne dobro i korzyści’’ zasada o bardzo dużych wartościach etycznych, która nadaje kierunek postępowania trenującym judo. Doskonali się w niej sferę duchową i fizyczną oraz mówi o szacunku na treningu, ale też poza nimi.

​​

Walka w judo to jeden z trzech elementów całokształtu wychowania. Za początek zawodów uznawana jest wspomniana wcześniej walka pomiędzy uczniami Jigoro Kano, a mistrzami ju jutsu mająca miejsce w 1886 roku. Początkowo walki w judo były rozgrywane bez podziału na kategorie wagowe. Decydowały o tym zasady, że o zwycięskiej walce decyduje zręczność i technika danego zawodnika, a nie jego siła i ciężar masy ciała. Warto też dodać, że nie obowiązywał czas walki. W 1899 roku walka pomiędzy Yokoyama, a Nogaoka trwała, aż 55 minut. Od około 1930 roku zostają ustalone pierwsze przepisy walki sportowej w judo. Pierwszy z przepisów, który obowiązuje do dnia dzisiejszego i jest on ujęty w IJF czyli Międzynarodowej Federacji Judo określa łagodną drogę jako sztukę wojenną. Przepisy walki judo, które zostały opracowane przez Mistrza Judo w większości obowiązują do dziś.